Fossielen van reuzentrilobieten in Geopark
Zeldzaam grote fossielen van trilobieten (90 cm lang) zijn te bewonderen in Geopark Arouca. Trilobieten waren in zee levende dieren. Wereldwijd zijn het de grootste fossielen. Het park kent 41 geosites. Bekijk hier ook ‘n zeldzaam geologisch verschijnsel: de “barende” stenen oftewel pedras parideiras.
Geoparken in Europa en in Portugal
Momenteel zijn 65 Geoparken (22 Europese landen) aangesloten bij het European Geoparks Network. Portugal heeft 4 Geoparken: Naturtejo Geopark, Arouca Geopark, Azores Geopark en Terras de Cavaleiros Geopark.
Wat is een Geopark?
Een Geopark is een gebied met een bijzonder geologisch erfgoed en vaak ook archeologische, ecologische en cultuurhistorische waarde. Duurzame ontwikkeling van het gebied gaat hand in hand met geotoerisme, recreatie en educatie.
Geopark Arouca
Geopark Arouca (328 km2) ligt in Noord-Portugal, telt 41 geosites en werd in 2009 erkend door UNESCO. Een geosite is een locatie met ‘n specifieke geologische of geomorfologische betekenis. In dit Geopark zijn de fossielen van de reuzentrilobieten en de “barende stenen” (pedras parideiras) opmerkelijk.
Fossielen van reuzentrilobieten
In vroeger tijden was Gondwana een zuidelijk supercontinent en trilobieten waren toen voorkomende drielobbige zeediertjes (460 – 470 miljoen jaar geleden). Er bestonden vele verschillende soorten en gemiddeld waren ze tussen de 3 en 10 cm lang.
Fossielen van reuzentrilobieten (90 cm) zijn gevonden in Arouca en te bewonderen in het museum van Geopark Arouca. In leistenen platen zie je fossielen van kleine groepjes trilobieten maar ook grote clusters met honderden exemplaren.
Bezoek het informatiecentrum annex museum (Canelas) en kom meer te weten over deze trilobieten.
Pedras parideiras oftewel “barende stenen”
Een wereldwijd zeldzaam geologisch verschijnsel is te zien bij het dorp Castanheira.
Hier zie je op de granieten rotsen vele zwarte bolle uitstulpingen (1 tot 12 cm diameter) die na verloop van tijd de wat lichter gekleurde “moederrots” loslaten. In de zomer laten ze los door de warmte en in de winter kunnen ze loskomen door bevriezing.
Ze rollen naar beneden en liggen rondom de “moederrots”. Het lijkt alsof ze geboren zijn en vandaar de naam “barende stenen”.
Volgens een legende hebben de donkere schijven (mineraal biotiet) bepaalde magische eigenschappen die de vrouwelijke vruchtbaarheid goed zouden doen.
Dit verschijnsel is alleen te zien in Arouca en in Rusland. Sinds 2012 is er een informatiecentrum in het dorp Castanheira: Casa das Pedras Parideiras.
Leuk detail is dat dit verschijnsel terug te vinden is in de lokale gastronomie. Er bestaan zoete “pedras parideiras” die gemaakt worden van olijfolie en roggemeel. Te vinden bij banketbakkers in Arouca. Er zijn ook koekjes in de vorm van trilobieten.
Waterval Frecha da Mizarela
Geosite Frecha da Mizarela is een waterval met een hoogte van 75 meter. Absoluut een schitterend gezicht!
Pedras Boroas do Junqueiro
De Pedras Boroas do Junqueiro zijn granieten rotsen die erg lijken op stukken maïsbrood (broas de milho).
Geotoerisme – Wandeltochten
Er bestaan 16 verschillende wandelroutes (PR1 – PR16) zodat je al lopend de verschillende geosites kunt opzoeken.
Geotoerisme – Meer radicale sporten
In dit gebied kun je bergen beklimmen maar ook kajakken, raften en kanovaren. De enorme stroomversnellingen van de rivier Paiva zijn zowel berucht als geliefd.
Conclusie
Trilobieten waren diertjes die miljoenen jaren geleden leefden in zee. Fossielen van grote trilobieten (90 cm!) worden tentoongesteld in het museum van Geopark Arouca. Het park is 328 km2 groot en telt 41 geosites. Bijzondere bezienswaardigheden zijn de “barende” stenen oftewel pedras parideiras, de waterval van Mizarela en de granieten rotsen van Pedras Boroas do Junqueiro.
Ben jij weleens naar een Portugees Geopark geweest?
Foto’s: eigen werk (behalve foto 1 + 2: Valério & Figueiredo)
Heb je artikel over deze fossielen gelezen. Indrukwekkend, dit kijkje in de oudheid.